WCZL DH-9

Opis

Nr śmigła: 1516
Data produkcji: 1920 - 1924
Skok: 2000 - 2240 mm
Średnica: 2910 mm
Silnik:
Kraj pochodzenia: Polska
Zastosowanie: Airco DH-9,

O śmigle, Śmigło wyprodukowane w Warsztatach Centralnych Zakładów Lotniczych w Warszawie. Prawdopodobnie jest kopią śmigła brytyjskiego. Zachowało się w postaci jednej łopaty z piastą. Niestety front piasty został wycięty w celu zamocowania zegara lub barometru. Cechą charakterystyczną jest nieparzysta liczba otworów 9 otworów na śruby mocujące. Śmigło nosi numer fabryczny 1516 oraz oznaczenie typu AN2. Możliwe, że oznacza „Angielski 2 typ”. Pojawia się pytanie jaki samolot był typem 1? Numer fabryczny powtórzony jest na froncie i tyle piasty, łącznie z drugim oznaczeniem Z810. Być może jest to numer zamówienia?

Budowa śmigła, Śmigło złożone z dziewięciu warstw drewna jesionowego. Średnica śmigła wynosi 291 cm, skok 200 – 224 cm. Krawędź natarcia nie jest okuta. Powierzchnia śmigła zabezpieczona jest lakierem bezbarwnym. Na łopacie umieszczona jest doskonale zachowana kalkomania ze znakiem Warsztatów CZL.

Samolot i silnik, Śmigło przeznaczone było do brytyjskiego samolotu Airco DH-9. Ten lekki dwumiejscowy bombowiec napędzany był silnikiem Siddeley Puma o mocy 230 KM. W Polsce użytkowano 20 samolotów DH-9 otrzymanych jako dar rządu Brytyjskiego w kwietniu i maju 1920 roku. Po zmontowaniu samoloty przekazano do 5 i 6 Eskadry Wywiadowczej. W toku działań wojennych utracono 3 samoloty. Pod koniec 1922 r. na stanie lotnictwa wojskowego znajdowało się jeszcze 17 maszyn (10 kompletnych, 7 bez silników). Wyremontowanych 5 egzemplarzy przekazano Estonii. Kilka egzemplarzy DH-9 użytkowano w Eskadrze Treningowej 4 Pułku Lotniczego w Toruniu do 1925 r. W 1928 r. samoloty poddano kasacji.

Literatura:

  1. A. Morgała „Samoloty wojskowe w Polsce 1918 – 1924” ,

Reklama z epoki. Śmigła Marshall-Fahlin, 1932

Reklama z epoki. Silniki Hispano Suiza lata 1920.